Φορντ, Χένρι

(Ford, Γκρίνφιλντ, Μίσιγκαν 1863 – Ντίαρμπορν, Μίσιγκαν 1947). Αμερικανός βιομήχανος, πρωτοπόρος της βιομηχανίας αυτοκινήτων. Γιος Ιρλανδών αγροτών μεταναστών, εγκαταστάθηκε το 1879 κοντά στο Ντιτρόιτ και ακολουθώντας την κλίση του έγινε μηχανικός σε διάφορα εργοστάσια της πόλης, έως το 1885. Έπειτα από μια περίοδο που πέρασε στην ύπαιθρο, το 1888 ξαναγύρισε στο Ντιτρόιτ και εργάστηκε ως μηχνικός στην Edisson Illuminating Company. Ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για τα πρώτα μοντέλα αυτοκινήτων που κυκλοφορούσαν έως τότε και, με τη βοήθεια του Τσαρλς Κινγκ, κατόρθωσε να φτιάξει τις ελεύθερες ώρες του ένα horseless carriage (αμάξι χωρίς άλογο, 1896), ένα τετράτροχο με κινητήρα δικύλινδρο και δύναμη περίπου 4 ίππων, που κατασκεύασε σε τρία αντίτυπα έως το 1899, οπότε ίδρυσε και την Detroit Automobile Company, που ήταν όμως βραχύβια. Έπειτα από πολλούς πειραματισμούς, που κατέληξαν στην κατασκευή του γρήγορου 999 (τετρακύλινδρος κινητήρας με δύναμη 80 ίππων), που επιβλήθηκε στους συναγωνιστές του, ο Φ. έγινε διάσημος και το 1903 ίδρυσε με δώδεκα συνεταίρους τη Ford Motor Company, που ήδη στα 1904-5 κατόρθωσε να παράγει 5.000 οχήματα. Το 1907 κατόρθωσε να συγκεντρώσει το σύνολο των μετοχών της εταιρείας, που αναπτύχθηκε γρήγορα, ώστε το 1926 να είναι η μεγαλύτερη εταιρεία αυτοκινήτων του κόσμου. Στην επιτυχία του Φ., χαρακτηριστική της εποχής των σκαπανέων, συνέβαλαν τα στοιχεία της πολυεδρικής προσωπικότητάς του. Δημιούργησε πρώτος στον βιομηχανικό τομέα, το 1908, την αλυσίδα συναρμολόγησης για την παραγωγή, που άρχισε το επόμενο έτος, του περίφημου τύπου Τ, του οποίου η κατασκευή συνεχίστηκε έως το 1927, με συνολικό αριθμό πάνω από δεκαπέντε εκατομμύρια όμοια οχήματα. Με την αλυσίδα συναρμολόγησης από το 1912-14 ο τύπος Τ συναρμολογείται μέσα σε 93 λεπτά. Η αλυσίδα συναρμολόγησης και η μαζική παραγωγή συνέβαλαν, κατά τη γνώμη του, στην εφαρμογή μιας πολιτικής λιγότερων ωρών εργασίας και υψηλών μισθών. Έτσι το ελάχιστο ημερομίσθιο ενός εργάτη της Φ. το 1914 ήταν 5 δολάρια για οχτάωρη εργασία έναντι 2,5 δολλαρίων των άλλων βιομηχανιών· παρ’ όλα αυτά ο Φ. πέτυχε να κατεβάσει βαθμιαία την τιμή του Τ από τα 909 δολλάρια του 1909 σε 295 το 1922. Για να εξαφανίσει τα διάμεσα κέρδη, η Ford Motor Company εξασφάλισε τις πρώτες ύλες και τα άλλα υλικά που χρειάζεται η αυτοκινητική βιομηχανία με την απόκτηση σιδηρωρυχείων, υαλουργείων, εργοστασίων ελαστικών κλπ. Κατά τη διάρκεια του A’ Παγκοσμίου πολέμου, ο Φ. ήταν φανατικός ειρηνόφιλος και για τον λόγο αυτόν έκανε ένα ταξίδι στην Ευρώπη με σκοπό να πετύχει το συμβιβασμό των εμπολέμων. Με τη συνεργασία του Σάμουελ Κράουδερ δημοσίευσε κατόπιν τα έργα: Η ζωή μου και η εργασία μου (1922), Σήμερα και αύριο (1926), Φιλοσοφία της εργασίας (1929), όπου εκθέτει τις αρχές και τις εμπειρίες του. Κατά τον B’ Παγκόσμιο πόλεμο κατηγορήθηκε για τη συμπάθειά του προς το καθεστώς του Χίτλερ και τον εμφανή αντισημιτισμό του. Στη διεύθυνση της βιομηχανίας τον διαδέχθηκαν ο γιος του Έντσελ (Ντιτρόιτ 1893 – 1943), που πήρε την προεδρία της εταιρείας το 1919, και κατόπιν ο εγγονός του Χένρι B’ (Ντιτρόιτ 1917). Ο Αμερικανός βιομήχανος και πολυεκατομμυριούχος Χένρι Φορντ (1863 – 1947) υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους της βιομηχανίας αυτοκινήτων στις ΗΠΑ. Το λογότυπο της Αμερικανικής βιομηχανίας αυτοκινήτων Φορντ (φωτ. ΑΠΕ). Ο Χένρι Φορντ ποζάρει, το 1900, στο καινούργιο μοντέλο Φορντ τύπου Τ έξω από το εργοστάσιο του στο Ντιτρόιτ (φωτ. ΑΠΕ).